Thế nào là chuyển giới tính và xác định lại giới tính?

Phẫu thuật Xác định lại giới tính dành cho người liên giới và phẫu thuật chuyển giới  chính cho người chuyển giới là hai khái niệm rất dễ bị nhầm lẫn với nhau…

1. Chuyển giới tính là gì?

1.1 Khái niệm

Chuyển đổi giới là quá trình phẫu thuật hoặc can thiệp dao kéo dành cho những người có giới tính khi sinh rõ ràng (nam hoặc nữ), nhưng nhận thức về bản thân thuộc về một giới khác với đã được xác định. Quá trình này giúp họ có ngoại hình phù hợp với tính mà họ mong muốn, bao gồm cả bộ phận sinh dục, nhưng không bao gồm chức năng bên trong.

Tổng quan thông tin về chuyển giới tính

1.2 Bản chất Chuyển đổi giới tính

Bản chất của phẫu thuật Chuyển đổi giới tính là nhờ sự can thiệp của y tế, giúp một người từ giới tính nữ chuyển sang giới tính nam và ngược lại. Những người này là những người mang giới tính sinh học hoàn toàn rõ ràng khi ra đời (nam hoặc nữ), không có bất cứ khiếm khuyết, dị tật nào ở bộ phận sinh dục, cơ quan sinh sản hay bộ nhiễm sắc thể (XX, XY)…nhưng lại luôn cảm thấy bản thân mình là một giới tính khác và khát khao được sống đúng với bản dạng giới của mình.

Từ nhiều thế kỉ trước, “hiện tượng” chuyển giới tính được Hiệp hội Tâm thần học Mỹ (APA) phân vào nhóm bệnh tâm thần mang tên “Rối loạn định dạng giới”. Họ cho rằng “căn bệnh chuyển giới tính” này nếu không được phát hiện và đưa đi chữa trị kịp thời sẽ khiến bệnh trở nên nặng hơn, khiến bệnh nhân có biểu hiện chối bỏ giới tính và muốn được phẫu thuật chuyển giới. Vì vậy, việc hợp pháp hóa phẫu thuật chuyển giới chính là đang cổ súy cho bệnh nhân được phép tự gây hại cho cơ thể của mình.

Tuy nhiên, có rất nhiều nhà không đồng tình với quan niệm trên và tiến hành thử nghiệm trên cả nhiều loài động, thực vật khác nhau. Thực tế cũng có rất nhiều loài động vật có khả năng tự chuyển đổi giới tính của mình và giới tính sinh học trong thế giới động vật cũng không chỉ có giống đực và giống cái.

Bên cạnh đó, khi so sánh vùng não bộ của người chuyển giới nữ và người chuyển giới nam với vùng não bộ của người hợp giới, các nhà khoa học đã thấy rằng:

– Nam + Nữ giới: Vùng não bộ của nam to và dày đặc hơn vùng não bộ của nữ gấp hai lần.

– Chuyển giới nữ + Nữ giới (cùng sử dụng Hormone trái giới tính vì lý do y tế): Vùng não bộ tương đồng.

– Chuyển giới nam + Nam giới (cùng sử dụng Hormone trái giới tính vì lý do y tế): Vùng não bộ tương đồng.

– Chuyển giới Nữ + Nữ giới (không sử dụng Hormone): Vùng não bộ tương đồng.

– Chuyển giới Nam + Nam giới (không sử dụng Hormone): Vùng não bộ tương đồng.

Vì vậy, những người có mong muốn được chuyển đổi giới tính (người chuyển giới) được sinh ra với vùng não bộ được phát triển trong quá trình mang thai của người mẹ đúng với giới tính mà họ tự nhận định về bản thân mình, thay vì do chứng bệnh tâm lý nào.. Nguyên nhân dẫn đến việc một người muốn được chuyển đổi giới tính phụ thuộc vào cấu trúc não của chính họ.

1.3 Căn cứ pháp luật

Theo Bộ luật Dân sự 2005, người chuyển đổi giới tính là những người đã được hoàn thiện về mặt sinh học, không có khiếm khuyết hay dị tật bẩm sinh gì về giới tính hay gặp khó khăn trong việc xác định rõ ràng nên bất kể lí do hay mục đích là gì, việc phẫu thuật chuyển đổi cũng sẽ được xếp vào mục “thực hiện ý thích và mong muốn” đạt độ nguy hiểm cao, nên chưa được hợp pháp hóa tại Việt Nam.

Tuy nhiên, nhờ không ngừng vận động và đấu tranh cho quyền của người chuyển giới tính tại Việt Nam, Quốc hội Việt Nam đã chính thức thông qua các điều, khoản về quy định chuyển đổi giới tính (bắt đầu được thực hiện từ 1/1/2017). Trong đó, theo Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 37: “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Từng cá nhân sau khi thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới tính có nghĩa vụ và quyền được đăng ký sửa đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính sau chuyển đổi theo quy định của Bộ luật Dân sự và Bộ luật liên quan khác. Vì vậy, ở thời điểm hiện tại, chuyển giới đã được thông qua là một quyền hợp pháp theo quy định của pháp luật.

1.4 Hậu quả pháp lý

Theo Bộ luật Dân sự 2005 đã sửa đổi, quyền chuyển đổi giới tính đã được ghi nhận giúp hậu quả pháp lý sau khi chuyển giới cũng có sự phát sinh theo quy định của pháp luật.

Cá nhân đã thực hiện phẫu thuật chuyển giới toàn bộ (bao gồm cả bộ phận sinh dục) có quyền và nghĩa vụ được đăng ký thay đổi hộ tịch theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời có quyền nhân thân phù hợp với giới tính của mình sau chuyển đổi (bao gồm hình ảnh, họ tên, giới tính).

2. Xác định lại giới tính là gì?

2.1 Khái niệm Xác định lại giới tính

Xác định lại giới tính là những thủ tục được dành cho những người có giới tính không rõ ràng hay giới tính chưa được định hình chính xác do có khiếm khuyết, dị tật bẩm sinh ở bộ phận sinh dục, cơ quan sinh sản hay bộ nhiễm sắc thể… (người liên giới), giúp họ điều chỉnh, hoàn thiện lại giới tính của mình.

Xác định lại giới tính là khái niệm hoàn toàn khác với chuyển giới tính

2.2 Bản chất Xác định lại giới tính

Nếu bản chất của chuyển đổi giới là giúp một người chuyển từ cơ thể nam sang nữ (hoặc ngược lại), thì xác nhận lại giới là “trả lại” giới thực hoặc hoàn thiện cho người có khiếm khuyết, không thể xác định rõ ràng.

Để làm được điều đó, họ buộc phải trải qua một số cuộc xét nghiệm và giám định để xác định được rõ ràng bản thân họ thuộc giới tính nam hay nữ.Quy trình kiểm tra sẽ tùy vào tình trạng cơ thể của người cần xác định lại giới tính để đưa sự tương đồng bộ phận sinh dục, cơ quan sinh sản và bộ nhiễm sắc thể của họ về chính xác nhất có thể.

Liên giới tính trước đây cũng phải chịu không ít những định kiến sai lệch. Họ đã từng bị gọi là “thái giám bẩm sinh”, “rối loạn phát triển giới tính” hay “người lưỡng giới” vì bộ phận sinh dục kỳ quái của mình. Ở thời cổ đại, người bị phát hiện là liên giới tính (có bao gồm cả trẻ sơ sinh) sẽ phải đối mặt với sự kì thị nặng nề từ chính gia đình của mình, thậm chí là bị bỏ rơi hay giết hại ngay nếu lỡ mang “giới tính kì quái”.

Chính vì vậy, người liên giới buộc phải trải qua những cuộc phẫu thuật nguy hiểm hoặc điều trị nội tiết tố cho cơ thể có thể phát triển đặc điểm giới tính như “bình thường”. Tuy nhiên, điều này gây tranh cãi lớn vì không chắc chắn được tính hiệu quả mà những cuộc trị liệu sẽ đem lại. Không những vậy, việc điều trị mà không được khởi nguồn từ sự tự nguyện cũng có thể bị xét vào tội vi phạm nhân quyền.

Có nhiều trường hợp người liên giới được phẫu thuật xác nhận lại tính từ nhỏ, được nuôi dạy đúng với giới tính mà mình được xác định nhưng khi lớn lên lại nhận ra bản thân không thuộc tính đó, điều này gây ra rất nhiều bất lợi và tổn thương tinh thần cho người liên giới. Vì vậy, tháng 4 năm 2015, Malta đã trở thành quốc gia đầu tiên ban hành luật cấm can thiệp y tế vào việc xác định hay chuyển giới cho một người mà không có sự đồng ý của người đó.

Việc xác định lại giới cho những người có khiếm khuyết, dị tật bẩm sinh về giới tính (biểu hiện, ngoại hình không phù hợp với bộ nhiễm sắc thể bên trong) được thực hiện nhằm hoàn thiện giới tính của họ. Qua quá trình xét nghiệm và giám định chính xác, y tế can thiệp để đảm bảo hoàn thiện lại giới cho những người này.. Qua quá trình xét nghiệm và giám định chính xác, y tế can thiệp để đảm bảo hoàn thiện lại tính cho những người này. Hoàn toàn khác với phẫu thuật chuyển đổi giới tính dành cho những người sinh ra với giới tính hoàn thiện nhưng vùng não bộ lại là của một giới tính khác.

2.3 Căn cứ pháp luật của xác định lại giới tính

Theo Bộ luật Dân sự 2005 – Điều 36 có ghi rõ rằng: Cá nhân có quyền được xác định lại giới tính. Một người có thể yêu cầu xác định lại giới khi họ có khuyết tật bẩm sinh hoặc khó định rõ về giới tính, và cần sự can thiệp từ lĩnh vực y học để đạt được kết quả chính xác hơn. Việc can thiệp xác định lại này sẽ được thực hiện đúng theo quy định pháp luật. Do đó, để được xác định lại giới tính theo đúng với quy định của pháp luật, cá nhân bạn phải thuộc vào một trong hai trường hợp trên, không chấp nhận chuyển giới chỉ theo nhu cầu.

Người chuyển đổi giới tính có thủ tục pháp lý phức tạp

2.4 Hậu quả pháp lý khi xác định lại giới tính

Quyền xác định lại giới tính đã được pháp luật quy định và thừa nhận. Vì vậy, người sau khi thực hiện xác định lại giới tính có thể làm các thủ tục cải chính, đăng kí hộ tịch, đổi tên họ, giới tính trên giấy tờ tùy thân như giấy khai sinh, căn cước công dân, sổ hộ khẩu… Việc chịu trách nhiệm giải quyết thay đổi thông tin cho người đã thực hiện xác định lại giới tính thuộc về các cơ quan nhà nước.

Bài viết trên của chúng tôi đã cung cấp thông tin rõ ràng nhất về chuyển giới tính và sự khác nhau của nó với xác định lại giới tính của người liên giới. Chúng tôi tin rằng bạn đã có lượng kiến thức sáng tỏ hơn về cộng đồng LGBT.

Thẩm mỹ Hồng Hà – chìa khóa đến vẻ đẹp mới! Đội ngũ chuyên gia tận tâm, kết quả đáng mơ ước. Đặt lịch hẹn và trải nghiệm sự thay đổi tích cực!

Thẩm mỹ Bệnh viện Hồng Hà chia sẻ bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo cho cộng đồng transgender nói chung và cho các transgirl nói riêng